niedziela, 23 czerwca 2013

Rodzaje diod SMD czyli co oznaczają stosowane w opisach żarówek LED symbole

Witam.
O rodzajach diod pisałem już dość dawno temu, jednak od tego czas doszły nowe typy diod SMD. Tak więc tym razem przedstawię Państwu informacje dotyczące właśnie diod LED typu SMD.

Co to jest dioda LED?

Diody LED (skrót od Lighting Emitting Diode - dioda elektroluminescencyjna, dioda emitująca światło) do produkcji weszły w latach sześćdziesiątych, opracowane przez amerykańskiego inżyniera Nicka Holonyaka

Co oznaczają właściwie cyfry po symbolu SMD?

Cyfry po symbolu SMD oznaczają nic innego tylko rozmiar diody. Czyli:
- dioda SMD 3528 to dioda o wymiarach 3,5mm x 2,8mm
- dioda SMD 5050 to dioda o wymiarach 5,0mm x 5,0mm
- dioda SMD 5630 to dioda o wymiarach 5,6mm x 3,0mm
- dioda SMD 3014 to dioda o wymiarach 3,0mm x 1,4mm

Co oznacza symbol SMD oznacza sposób montażu diod, wyróżniamy diody THT i SMD. Mówiąc najprościej i w sposób obrazowy: THT to tzw. montaż przewlekany, czyli mówiąc w uproszczeniu wymaga przeciągnięcia diody przez płytkę, jej górna część (czyli część świecąca) jest nad płytką, a dolna (czyli nóżki) są lutowane do ścieżki płytki od spodu płytki. Montaż SMD mówiąc w uproszczeniu to położenie diody na wyznaczone miejsca na ścieżkach płytki i przylutowanie jej do powierzchni płytki na której leży dioda.

TYPY DIOD SMD:

- 3528 - swoją popularność uzyskały dzięki stosowaniu ich w taśmach LED. Następnie były (i do dzisiaj są ) stosowane w żarówkach LED . Były to pierwsze diody smd, a więc ich moc i jasność nie są zbyt duże, jednak stały się podstawą do stworzenia ciekawej diody SMD 5050.

5050 - to rozwinięcie diod 3528, jest to dioda, która składa się mówiąc w dużym uproszczeniu z diod 3528. Dzięki dobrym parametrom stała się bardzo popularna (zwłaszcza w żarówkach LED oraz taśmach LED) Diody tego typu stosunkowo dużą moc i dają solidną porcję światła. Oczywiście jak z każdymi diodami bywa, te najtańsze nie są warte zakupu ale o wpływie ceny na jakość diod ale o tym aspekcie pisałem jakiś czas temu

- 5060 - jest to praktycznie dioda 5050 tylko jej powierzchnia jest nieco większa, porcja światła porównywalna z diodą 5050, trochę większa jasność jest praktycznie w przypadku źródeł LED wyposażonych w mniejsze ilości diod zupełnie niezauważalna dla ludzkiego oka

- COB (chip on board) zwane też CHIP LED - te diody powstały bardzo krótko po diodach 5050. W dużym uproszczeniu można przyjąć, że jest to jedna duża dioda zbudowana z bardzo wielu maleńkich diod. Diody te dają duże porcje światła, ich jasność to nawet 10000 lm, jeśli kupicie Państwo żarówkę z taką diodą dobrej jakości będzie mile zaskoczeni jej trwałością oraz jasnością. Są to diody o bardzo dużej mocy sięgającej nawet do 200W. Charakteryzują się bardzo zróżnicowanym napięciem zasilania, np. diody stosowane w naświetlaczach LED wymagają w większości przypadków zasilnia 36V DC. Diody te mają ogromne porcje światła w porównaniu z tradycyjnymi żarówkami dzięki czemu źródła w nie wyposażone są bardzo oszczędne. Ze względu na ciepło jakie wytwarzają przy większych mocach muszą być wyposażane w zewnętrzny radiator. Są to diody drogie, jednak trwałe i przewyższające inne diod. Jeśli macie do wyboru żarówkę z diodami SMD 5050 lub COB, wybierajcie tą drugą - warto dopłacić, zresztą przy diodach panuje żelazna zasada - im droższe diody tym lepsze.

- 5630 - są to diody będące rozwinięciem modelu 5050, oferują dobrą jasność, strumień świetlny oraz porcję światła. Dzięki temu ich ilość w źródłach światła może być znacznie mniejsza niż diod 5050. Zapewniają ładne, równomierne oraz mocne światło. Diody te są głównie stosowane w żarówkach E27 i E14. Są znacznie tańsze niż COB-y dlatego są powszechniej stosowane, jednak aby uzyskać jasność zbliżoną do diody COB należy użyć ich więcej.

- 3014 -to dioda stosunkowo młoda na rynku oświetleniowym ale zdążyła pokazać, że jest naprawdę dobrym produktem. Są to diody drogie (przynajmniej na obecną chwilę) ale mają szerokie zastosowanie - powstają już mocne taśmy LED z wykorzystanie tych diod, stosowane są w żarówkach GU10, E14 oraz E27. Małe wymiary i duża jasność to ogromne zalety tych diod.

Przy wyborze oświetlenia tak naprawdę warto w pierwszej kolejności kierować się jakością, typ diod stawiajmy na drugim miejscu. Różnice miedzy 5050 i 5060 są na tyle małe, że nie w praktyce nie mają większego znaczenia, 5630 to kompromis między ceną a osiągami, jeśli jednak szukamy taniej żarówki to lepiej kupić żarówkę droższą żarówkę z diodami 5050 niż tańszą 5630. Ciekawą alternatywę stanowią produkty, w których zaoszczędzono na budowie (klosz zamiast szkła wykonany z PE, oprawa zamiast z aluminium wykonana z PE itp.) ale zastosowano dobrą, drogą "elektronikę". Lepiej oszczędzić na drogich materiałach zewnętrznych niż na elektronice. Oprawy z daleka wyglądają jak typowe, do tego żarówki się nie tłuką nawet przy upadku, a elektronika w nich stosowana zapewnia długą i bezproblemową eksploatację. Warto szukać takich produktów ale o tym napiszę szerzej przy następnej okazji.

Marcin Siedlecki

piątek, 7 czerwca 2013

Barwa biała neutralna czy biała naturalna - co jest nazwą prawidłową i dlaczego sprzedawcy wprowadzają klientów w błąd

Witam.
Jakiś czas temu poruszyłem temat dotyczący różnicy pomiędzy poszczególnymi odcieniami barwy białej. Wówczas rozwinąłem zagadnienia dotyczące różnicy między barwą białą ciepłą i białą zimną. Obiecałem, że temat będzie rozwijany i rozszerzany i oto kolejny aspekt różnorodności bieli - biały neutralny 4000K zwany celowo w mylący sposób białym naturalnym. Dlaczego ktoś celowo nazywa barwę neutralną "barwą białą naturalną"? Aby łatwiej było sprzedać taki produkt. Otóż wszystko zaczęło się na skutek analizy ludzkiego umysłu przez specjalistów od marketingu. To ci sami ludzie, którzy wymyślili rozmieszczenie artykułów w hipermarketach (nie jest ono przecież przypadkowe tylko zaplanowane w odpowiedni sposób) i wiele innych sprytnych sztuczek handlowych wpływających na nasz umysł za pomocą określonych i wybranych bodźców. Jednak o tych ogólnych aspektach niech wypowiadają się specjaliści od marketingu, ja zajmę się konkretnym przypadkiem z mojej branży, dotyczącym barwy neutralnej. Generalnie wyróżniamy barwy: biała ciepła, biała zimna i biała neutralna, która na wyrost i zarazem bardzo mylnie nazywana jest często "biała naturalna". Mówiąc szerzej o nadużywaniu pojęcia barwa "biała naturalna" - tak naprawdę jest to nazwa czysto marketingowa, powstała i używana jest w handlu związanym z żarówkami LED. Handlowcy chcieli przyciągnąć klientów i zamiast niezbyt przyjaznej dla umysłu ale prawidłowej nazwy - barwa neutralna, zaczęto wymyślnie nazywać ją naturalną. Barwa naturalna istnieje, ale jest to barwa o temperaturze przekraczającej 6500K. Marketingowcy i handlowcy używają nazwy biała naturalna w odniesieniu do barwy białej neutralnej o temperaturze 4000K. Wszystko przez to, że nazwa "biała naturalna" lepiej kojarzy się naszej podświadomości i bardziej uderza w nasz umysł, przez co chętniej kupimy żarówkę o nazwie biała naturalna (mimo iż jest to rażący błąd) niż żarówkę białą neutralną - to słowo jest gorzej przyswajane przez nasz umysł, więc spece od technik marketingu oraz niektórzy nie znający się na oświetleniu sprzedawcy podążający za nimi postanowili je skreślić z opisów i danych technicznych. Stało się to niemal normą, niestety na rynku oświetlenia pojawia się coraz więcej przypadkowych ludzi, którzy nie mają pojęcia co tak naprawdę sprzedają, jedyny cel jaki im przyświeca to sprzedać jak najwięcej i zniknąć z rynku - ale o tym przy innej okazji. Tak więc reasumując - prawidłowo mamy do czynienia z barwą neutralną, a nie naturalną, jest to teoretycznie coś pomiędzy barwą białą ciepłą, a białą zimną, jednak w praktyce jest jej zdecydowanie bliżej do barwy zimnej. Wynika to z charakterystyki temperatury barwowej - najprościej mówiąc - im wyższa temperatura barwowa tym chłodniejsza biel. Im mniej Kelwinów (niższa temperatura) tym cieplejsze światło. W bardzo, bardzo dużym uproszczeniu, aby zobrazować temperatury barwowe można powiedzieć, że światło ciepłe "zmierza" w stronę żółci, jest słoneczne, bardziej nastrojowe, milsze dla oka, jednocześnie postrzegane jako światło słabsze. Natomiast światło zimne, jest ostre, wyraziste, zmierzające do niebieskiej poświaty. Barwa biała neutralna ma być czymś w rodzaju kompromisu między bielą ciepłą, a zimną, w praktyce jest jej bliżej do zimnej bieli.

Temperatura barwowa podawana jest w jednostkach [K] czyli KELWINACH. Im więcej "Kelwinów" tym zimniejsza barwa.
Ściślej mówiąc do 3500K mamy do czynienia z barwą ciepłą, od 3500K do 5000K mamy do czynienia z barwą neutralną. Powyżej 5000K przyjmuje się, że mamy do czynienia z barwą zimną.
Oczywiście istnieje wiele różnych, rozbieżnych opisów i informacji na ten temat. Ja powyżej przyjąłem skale uśrednioną, taką samą jaką przyjmują producenci diod. Pewne rozbieżności wynikają z tego, że każdy z nas odczuwa inaczej temperaturę barwową, dla niektórych barwa neutralna już od 4000K będzie kojarzyła się ze światłem zimnym, a dla niektórych nawet 4500K będzie odczuwalne jako zupełnie neutralne światło. Natrafiłem wielokrotnie na opisy mówiące o tym, że barwa ciepła kończy się już przy 3300K - nie jest to prawdą - 3500K to jeszcze barwa ciepła. To samo dotyczy barwy zimnej - w wielu przypadkach można natknąć się na opisy mówiące, że nawet do 5300K mamy do czynienia z barwą neutralną. Jeśli jednak przytoczymy opisy diod jakie w swoich katalogach zamieszczają renomowani producenci diod podane parametry "minimalne" dla diod zimnych "cold white" przyjmuje się na poziomie 4700 - 4800K. Niektórzy w celu rozgraniczenia narastających mitów i faktów wokół granicy barw neutralnej i zimnej wprowadzają do podziału tzw. barwę przejściową i nazywają ją barwą chłodną, teoretycznie ma ona zakres od 4600K do 5100K. Jednak należy to traktować z przymrużeniem oka, ponieważ w praktyce nie występuje coś takiego jak barwa chłodna.

Poniższy wykres przedstawia rozpiętość temperatury od 1800K do 12000K (często również można spotkać wykresy pokazujące przebieg barwy do 18000K).

Różnice miedzy barwami widoczne są gołym okiem, co prawda nie zauważymy różnic rzędu 50K ale 150 czy 200K już tak. Generalnie - im bliżej tym większy odcień żółci przechodzący w pomarańcz. Powyżej 8000K barwa zimna przechodzi w niebieską, przy 18000K jest to już mocno "niebieskawy odcień".

Marcin Siedlecki