niedziela, 21 lipca 2013

Co oznaczają symbole na etykietach żarówek

Witam.
Dzisiaj wyjaśnię, co kryje się pod danym symbolem na etykiecie żarówki. Dzięki regulacjom unijnym producenci muszą umieszczać na opakowaniu żarówki ich specyfikację techniczną.

- Rodzaj gwintu żarówki, zwany również trzonkiem żarówki.

To podstawowy parametr. Decyduje on o tym, czy żarówka będzie pasować do konkretnej oprawy czy też lampy. O rodzajach gwintów pisałem już kiedyś szerzej, dzisiaj przytoczę krotki opis tych najczęściej spotykanych w mieszkaniach.
Do oświetlania domów i mieszkań służą przede wszystkim żarówki o gwintach:
E27 – to najpopularniejszy i najpowszechniej stosowany rodzaj gwintu zwany, pasuje do większości lamp, zwany również dużym gwintem
E14 – tzw. mały gwint, charakterystyczny dla żarówek kulkowych i świecowych, czyli tzw. świeczek
GU10 - Coraz częściej stosowane mocowanie. Coraz więcej lamp, zwłaszcza halogenowych posiada ten rodzaj żarówek. Żarówki LED z mocowaniem GU 10 są bardzo dopracowanym źródłem światła. Kiedyś mocowanie mało popularne i rzadko stosowane.
G9 - To trzonek specyficzny i rzadko stosowany, jednak zdobywa coraz większą popularność.
MR16 - Często stosowana w halogenach zasilanych z 12V, występują również odmiany zasilane z 230V.
G4 - typowe oczko halogenowe jest wyposażone w takie właśnie mocowanie. Wszelkie oprawy typu OMH również korzystają z takich gwintów.

Napięcie zasilania

To również bardzo ważny parametr. W Polsce występują praktycznie żarówki zasilane napięciem 230V lub 12V. Większość opraw i lamp przystosowana jest do napięcia 230V. Jednak część halogenów wymaga napięcia zasilania 12V. Podobnie jest z taśmami LED oraz gotowymi lampami i lampkami LED.

Moc

Wybór tego parametru zależy od naszych preferencji oraz od możliwości technicznych danej lampy - często jest tak, że halogeny nie mogą mieć większych żarówek niż 20W lub 50W. Wynika to z ich konstrukcji. Jednak tutaj mała uwaga - często podane na opakowaniu wartości mocy są zawyżone. Bardzo często producenci piszą na opakowaniach takie głupoty, że osobie, która zna się na oświetleniu włosy jeżą się na głowie, jednak wiele osób szukających po raz pierwszy żarówek, nie ma pojęcia o tym, że padają ofiarą oszustwa. Często jest tak, że żarówka LED, która według producenta zastępuje żarówkę 60 watową, może się okazać zamiennikiem 40 watowej. Dlatego żarówki warto kupować jedynie u sprawdzonych sprzedawców.

Strumień świetlny

Ten parametr to również pole do popisu dla oszustów. Określa on mówiąc najprościej, bez wdawania się w szczegóły jasność strumienia światła. Podawany jest w lumenach [lm]. Warto mieć świadomość, że jeśli szukamy zamiennika typowej żarówki to powinniśmy wybrać żarówkę o strumieniu minimum 370 - 380 lm. Niektórzy stosują w bardzo dużym uproszczeniu przelicznik polegający na tym że wartość lumenów dzielimy przez 10 i wówczas otrzymujemy jasność porównywalną z jasnością tradycyjnej żarówki - czyli 60W, powinna mieć 600 lm, 40W - 400 lm, 100W - 1000 lm. Jest to oczywiście niezbyt dokładny przelicznik, ponieważ jasność nie rośnie wprost proporcjonalnie do mocy. Mianowicie, jak już wspomniałem 380 lm to wartość odpowiadająca żarówce 40W, natomiast 810 lm to nie zamiennik 80W żarówki jak wynika z tej metody ale 70 - 75W. Wynika to z tego, że różne żarówki mają różny współczynnik oddawania barwa CRI oraz różną temperaturę barwową, więc stosowanie metody polegającej na podzieleniu lumenów przez 10 jest dość dyskusyjne i szalenie niedokładne. Daje jednak pewien obraz sytuacji i zarazem pewien odnośnik.

Temperatura barwowa

O tym również już pisałem, więc teraz krótko dla przypomnienia - temperatura barwowa żarówki określa barwę emitowanego przez nią światła. Wyrażana jest w jednostkach [K] czyli Kelwinach. Im niższa wartość, tym cieplejsza biel, im wyższa, tym zimniejsza. W warunkach domowych, najkorzystniej jest stosować żarówki o barwie około 3000K. Ogólnie rzecz biorąc do 3500K mamy do czynienia z barwą ciepłą, od 3500K do 5000K mamy do czynienia z barwą neutralną. Powyżej 5000K przyjmuje się, że mamy do czynienia z barwą zimną.

Współczynnik oddawania barwy

Określany wartością CRI Ra. Im wyższa wartość, tym lepiej, źródła LED mają najczęściej wartość na poziomie 70 - 80 Ra. Współczynnik ten mówiąc najprościej określa jak bardzo oddają barwy oświetlone światłem żarówki przedmioty, dlatego im jest on wyższy, tym lepiej.

Klasa energetyczna

Najlepsza klasa energetyczna to klasa A. I takich żarówek należy szukać, inne klasy w obecnych czasach w przypadku żarówek nie mają sensu.

Mam nadzieję, że chociaż trochę przybliżyłem temat etykiet widniejących na żarówkach.

Marcin Siedlecki