Czy montaż np. 3 żarówek LED 5W 12V będzie tańszy w eksploatacji, niż 3 żarówek LED 5W 230V?

Witam.
Wczoraj wieczorem otrzymałem pod jednym z postów takie oto ciekawe pytanie od Pana Włodzimierza:

"Dzień dobry. Ostatnio w rozmowie ze znajomym na temat oświetlenia LED padło stwierdzenie że np.; podłączenie 3 LED 5W 12V będzie w eksploatacji tańsze niż 3 LED 5W 230V. Dla mnie to bez znaczenia wat(W) to wat(W) czy zasilane 12V czy 230V. Rachunek za prąd będzie taki sam. Proszę o potwierdzenie lub wyjaśnienie jeśli jestem w błędzie. Pozdrawiam".

Oczywiście na komentarz odpowiedziałem pod postem, jednak Pan Włodzimierz poruszył na tyle ciekawą kwestię, że uznałem, iż sam komentarz pod postem na blogu to zbyt mało. Taki komentarz zginie w gąszczu innych. Dlatego postanowiłem napisać ten post, bo odpowiedź na to pytanie może być przydatna dla wielu z Was moi drodzy. Poniżej zamieszczam odpowiedź, jaką udzieliłem Panu Włodzimierzowi.

"Witam.

Poruszył Pan bardzo ciekawy temat. Teoretycznie 15W to 15W, ale... W życiu nie ma przypadku idealnego.

Są straty energii w postaci ciepła. Oczywiście one przy żarówkach LED są minimalne i w rachunku rocznym ich Pan prawie nie zauważy. Gdybyśmy jednak rozpatrywali powiedzmy okres 5 lat, wówczas zauważy Pan w takim okresie różnicę rzędu 10-20zł.

Pozwoli Pan, że zacznę od kwestii napięcia. Niższe napięcie wymaga stosowania grubszych przewodów. Jeśli moc zostaje taka sama, a obniżymy napięcie, to wzrośnie nam opór. Co za tym idzie musimy zastosować sporo grubszy przewód. Jeśli tego nie zrobimy, to moc robocza 1 źródła spadnie nam do powiedzmy 4W, a moc pobierana wyniesie 5W. Więc płacimy za 1W więcej. Wtedy zauważymy różnicę, między napięciem 12V i 230V nawet w rachunku miesięcznym. Teraz weźmy przypadek prawidłowy, czyli do 12V stosujemy grubszy przewód (co jest oczywiście droższe). Do tego koszt zasilacza. Zasilacz też pobiera minimalne porcje energii. W spoczynku koszt takiej energii wyniesie około 1zł rocznie. Jeśli jednak zestawimy razem droższy koszt przewodu, koszt zasilacza, koszt jaki zasilacz generuje oraz koszt utraconej energii w postaci ciepła (mimo wszystko tej energii przy 12V upłynie minimalnie więcej), wówczas wychodzi nam, że napięcie 12V okazuje się droższe niż 230V.

Także teza mówiąca o tym, że 12V jest lepsze niż 230V jest nieprawdziwa.

A co z ilością źródeł światła? Czy lepiej zastosować 3 źródła o mocy 5W, czy 5 źródeł o mocy 3W? Oczywiście mówimy o napięciu 230V, bo to, że 230V wyjdzie nam minimalnie taniej niż 12V ustaliliśmy sobie powyżej.

Jeśli weźmiemy sobie 3 żarówki o mocy 5W i 5 żarówek o mocy 3W, teoretycznie mamy 15W w jednym i drugim przypadku. I taki będzie pobór mocy. Ale moc robocza przy 3 żarówkach, będzie większa niż przy 5. Dlaczego tak się stanie? Otóż z tego samego, co powyżej - strata energii przy 5 gniazdach, przewodach, łączeniach, itp. będzie większa niż przy 3.

Zatem w takim wypadku za każdym razem zapłacimy za 15W pobranej mocy, ale przy 3 źródłach np. żarówki oddadzą nam 14.9W, a przy 5 źródłach oddadzą nam 14.7W. To oczywiście liczby teoretyczne, typowo obrazowe, a nie fizyczne wyliczenia. Ale różnice procentowe byłyby mniej więcej właśnie takie.

Reasumując:
12V tańsze niż 230V? - fałszywa teza.
3 żarówki o mocy 5W pobiorą mniej energii niż 5 żarówek o mocy 3W? - prawda.
Podkreślam, że są to różnice bardzo małe ale jednak są zauważalne w dłuższym okresie czasu.

Pozdrawiam"